Stap 2 - Onderzoek

Ga na wat de oorzaken zijn

Je hebt vastgesteld dat er sprake is van werkdruk. In deze stap verdiep je je inzicht in waar de werkdruk vandaan komt. Je kunt hierbij denken aan oorzaken als piekbelasting, de positie van startende werknemers en stijl van leidinggeven.

Er is niet één doorslaggevende oorzaak van werkdruk. Wel of geen werkbalans is een samenspel van veel factoren. Het is ook belangrijk om je een beeld te vormen van de energiegevers, als compensatie voor stressbronnen. Als je maatregelen gaat bedenken is het namelijk van belang om aan werkdruk én werkplezier te werken!

Wat kun je inzetten?

Om je inzicht te verdiepen kun je soms informatie uit de vorige stap benutten. Het kan ook goed zijn om groepsbijeenkomsten, interviews of een verdiepende vragenlijst in het MTO in te zetten. Of kijk eens naar:

• Handreiking ‘In gesprek over het organisatieklimaat; Meer grip op gezond, veilig en met plezier werken in het hbo’
  Kern van de aanpak die beschreven staat in deze handreiking is het creëren van structurele contactmomenten om vanuit alle lagen van de organisatie over gezond, veilig en vitaal werken te praten. Teams kunnen vervolgens zélf concrete oplossingen aandragen. Uitgangspunt is de professionaliteit van de medewerkers zelf. Deze handreiking kan gebruikt worden om stapsgewijs de dialoog hierover aan te gaan op verschillende niveaus in de organisatie: in teams, met leidinggevenden en met bestuurders. De aanpak is succesvol gebleken in de zorg en ook de inspectie SZW is hier lovend over.
  -  Aan de slag met de voorbeeldstellingen uit bijlage 5 voor het voeren van een teamdialoog? Download hier de Wordversie.
• Aanpak werkdruk in onderwijsteams; diagnostisch werkdrukinstrument onderwijsteams
  Met dit diagnostisch werkdrukinstrument inventariseer je regelproblemen, regelmogelijkheden en knelpunten binnen onderwijsteams op hogescholen. Dit vormt de basis voor mogelijke oplossingen.
• Handreiking 'Slimmer organiseren in het hbo; Knelpunten en oplossingen bij werkdruk in onderwijsteams'
  Deze handreiking brengt knelpunten naar voren van de Hogescholen die hebben gewerkt met het diagnostisch instrument: ‘Aanpak werkdruk in onderwijsteams, diagnostisch werkdrukinstrument onderwijsteams hbo’. Dit kan een aanknopingspunt bieden voor mogelijke knelpunten bij de eigen hogeschool. Voor elk knelpunt worden werkbare oplossingen aangeboden, gekoppeld aan 10 thema’s.
• Omgaan met werkdruk binnen universiteiten; Een verkenning naar oplossingsrichtingen
  Hoe wordt er met werkdruk omgegaan in een vergelijkbare sector? Wat kunnen we leren van de universiteiten? Het wetenschappelijk kader van Schaufeli aan het begin van deze publicatie biedt inzicht in de veroorzakers van werkdruk en werkstress.

Aanpak werkdruk: van een schot hagel naar gerichte maatregelen

Thomas More Hogeschool had behoefte aan meer zicht en grip op het fenomeen werkdruk. ‘We willen geen schot hagel afvuren, maar gerichte maatregelen nemen. In gesprek met én samen met onze teams.’ Lees over de aanloop daar naartoe en de keuzes die de hogeschool maakte.

Teampeiling als input voor werkdrukbeleid

Aeres maakte gebruik van de voorbeeldstellingen teampeiling uit de handreiking 'In gesprek over het organisatieklimaat' als input voor het ontwikkelen van werkdrukbeleid in samenspraak met de medezeggenschap.

Teams in dialoog over werkdruk

In het kader van werkdruk verlagen via teamleren, zette Wiep Staal, leidinggevende en intern (team)coach op Hogeschool Leiden, binnen meerdere teams het diagnostisch werkdrukinstrument van Zestor in. Met als grootste winst: ‘Het gesprek hierover binnen het hele team’.

Verdiepend werkdruk-onderzoek; weten waar je staat

Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU) liet een verdiepend werkdrukonderzoek uitvoeren als input voor de verdere ontwikkeling van hun werkdrukbeleid.

Aanpak werkdruk: ervaringen vanuit de universiteit én hogeschool

Hij werkte bij de Vrije Universiteit Amsterdam (VU) en nu bij de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten (AHK) als hoofd P&O. Cees van Veenendaal: ‘Werkdruk speelt overal, en op alle niveaus.’ Hoe werd binnen de VU werkdruk op- en aangepakt? En welke tips of lessons learned nam hij mee naar de hogeschool? Een persoonlijk verslag.