Teamportret Ovaal

Welke professionaliseringsbehoefte heeft het team?

Team Ovaal is gepositioneerd in een onderwijsinstituut van een hogeschool waarin zelforganisatie van opleidingsteams wordt gestimuleerd en de onderwijsambities onder andere zijn gericht op het opleiden van wendbare professionals. Recent zijn hogeschoolbrede kaders geformuleerd, gericht op professionalisering in teamverband.

Bij team Ovaal vindt teamleren veelal plaats door ‘learning while/by doing’. Een blijvend aandachtspunt van het team is vernieuwen terwijl het onderwijs draait en daarbij voldoende aandacht houden voor leren van en met elkaar.

De bereidheid om van en met elkaar te leren is groot. De vraag is wel of in het proces van onderwijsontwikkeling en uitvoeren voldoende ruimte is voor kritische reflectie en discussie. Ook de rol- en taakverdeling binnen het team is een punt van aandacht. Dit gaat nu organisch. Met  de huidige docentenaantallen is dat houdbaar, maar richting de toekomst als het team (nog) groter wordt, is het goed om dat te expliciteren.

De samenwerking is voornamelijk  intern gericht. De leidinggevende is en belangrijke verbindende factor tussen team/opleiding en andere stakeholders binnen het instituut. Er vindt wel een transitie plaats, waarbij de leidinggevende steeds meer een faciliterende rol heeft en teamleden meer beeld hebben wat het instituut te bieden heeft. Hier ligt een kans op het (nog meer) versterken van de banden met het instituut en relevante stakeholders binnen de hogeschool. Een grotere zichtbaarheid en rolverheldering van dienst HR en/of een dialoog over mogelijke ondersteuning van het team bij het realiseren van de ambities, kan behulpzaam zijn.

Welke verandering wil het team realiseren?

De leervraag van het team concentreert zich rond het curriculumontwerp voor een nieuwe opleiding. Deze opleiding is reeds gestart maar wordt ook nog ontwikkeld. De leervraag is hierdoor continue in ontwikkeling en kent verschillende accenten. In de leervraag speelt zowel een onderwijsinhoudelijk als veranderkundig proces.

Het team ervaart de onderwijskundige en veranderkundige kant van het vraagstuk niet als conflicterend, want de kwaliteit van de nieuwe inhoud vraagt om teamwerk en levert ook een sterk teamgevoel op. Echter, de vraag is of er expliciet een gezamenlijke ambitie is geformuleerd in licht van het onderwijskundige vraagstuk. En, of de onderwijskundige leervragen voldoende ruimte krijgen, gegeven de uitdagingen in het operationele proces en de focus op het veranderkundige proces als team.

Er is een structuur opgezet om effectief samen te werken als (sterk groeiend) docententeam met tussentijds en kortcyclus afstemmen, evalueren en verbeteren. De overkoepelende vraag voor het team is welke teamleergedragingen zij bewust willen inzetten om de gezamenlijke onderwijskundige ambitie en daaronder liggende leervragen verder te brengen. Vragen daarbij zijn: wat past bij het team? Wat loopt stroef? Wat gaat goed en kan het team meer van blijven doen? Op de langere termijn is het de vraag of het team met de huidige manier van samen werken en leren, de teamambitie weet te realiseren of en hoe zij kunnen bijsturen.

Aan de slag!

Team Ovaal initieerde twee acties.

• Feedbackdialogen

De eerste actie was het versterken van de feedbackcultuur met studenten door het integreren van feedbackdialogen in het curriculum. Studenten namen de leiding in de dialoog en de verantwoordelijkheid om de feedback op te schrijven en te verwerken. Docenten traden coachend en/of faciliterend op. In lijn hiermee is ook gewerkt aan het stimuleren van een meer open feedbackcultuur in het team zelf, onder andere door expliciet stil te staan bij de onderlinge samenwerking en gedeelde ambitie tijdens reflectiemomenten.

• Waardensessie

De tweede actie was het gezamenlijk bespreken van de kernwaarden van het team in een zogeheten ‘waardensessie’. De verwachting van het team was dat het expliciteren van hun kernwaarden leidt tot meer eenduidige communicatie richting studenten.

Wat heeft het (tot nu toe) opgeleverd?

Een eerste betekenisvol moment zijn de feedbackdialogen met studenten. Door de studenten meer de regie te geven, heeft dit naast meer eigenaarschap en zelfstandigheid bij de student ook geresulteerd in het ontlasten van de docenten. De feedbackdialogen hebben daarnaast de eenduidigheid en dialoog binnen het team bevorderd. Het heeft het gesprek gestimuleerd over ‘wat vraagt dit van ons als hbo-docententeam aan kwaliteiten, expertise en samenwerking?’. En het team is op één lijn gekomen wat betreft het kwaliteitsniveau van studentenproducten.

Een tweede betekenisvol moment betreft een gastcollege van een professional uit het werkveld in de vorm van een vraaggesprek. Deze waardensessie heeft aangezet tot reflectie en constructieve dialoog: elkaars perspectieven beluisteren, verdiepende vragen stellen en feedback geven. Met als resultaat een gedeelde ambitie, doelen en onderliggende waarden op schrift als onderlegger voor de jaarplannen.

Het team is zich bewust van de functie van een constructieve dialoog en de noodzaak om dit in te bouwen in de werkprocessen. Voornemen is dat elk blok start met een gezamenlijk reflectiemoment vanuit de ambitie: wat is de rode lijn en wat willen we met elkaar bereiken? En hiermee vanaf de start van elk onderwijsblok tot meer begrip en gezamenlijke ideeën te komen.

Er is ook gewerkt aan explicitering van kaders, rollen, taken en verantwoordelijkheden op schrift. Dit heeft ook bijgedragen aan het succes van de feedbackdialogen voor studenten. En heeft er tevens toe geleid dat er meer vertrouwen en ruimte werd gevoeld door het team, om te experimenteren en niet te denken in mogelijke belemmeringen. Een teamlid:

Vertrouwen hebben in wat iedereen doet en daar ook op durven varen. Dat die kaders helder zijn, en dat er iemand is die regisseert. Dat het oké is. Ik denk dat dat van die dingen zijn wat die feedbacksessie heeft laten zien, dat het werkt. Wat misschien hier kan bijdragen aan het verlichten en het vergroten van het plezier.

> naar overzicht teamportretten