Teamontwikkeling

Thema 4 bij 'Leiderschap bij hybride teams'

Header image
De belangrijkste uitdagingen bij het thema 'Teamontwikkeling' zijn het verbreden van individueel leren naar teamleren en het stimuleren van introspectie en teamontwikkeling.

Delen van lessons learned

Eerste orde leren

Veruit het grootste deel van het leren gebeurt op de werkplek zelf, meestal simpelweg door de ‘kunst af te kijken’ bij collega’s. In de hybride vorm is dat natuurlijk veel moeilijker. Het risico is dat teamleden enkel aandacht hebben voor het verbeteren van hun eigen taken. Dit wordt ook wel ‘eerste orde leren’ genoemd. Je eigen taken verbeteren komt het team maar beperkt ten goede. Een vorm van ‘kruisbestuiving’ tussen de teamleden is in hybride teams belangrijk.

Tweede orde leren

Het delen van lessons learned en hierover in gesprek gaan leidt tot nieuwe inzichten die de groep kan inzetten om te vernieuwen. Dit wordt ook wel ‘tweede orde leren’ genoemd. Het is belangrijk dat de leider teamleden in staat stelt van elkaar te leren. Anders gezegd: de leider moet ervoor zorgen dat het individuele leren wordt verbreed naar teamleren. Dit kan plaatsvinden door bijvoorbeeld na elk project:

  • evaluaties te plannen gericht op het bespreken van inzichten
  • brainstorms te organiseren over problemen waar teamleden werkinhoudelijk tegenaan lopen

Voorwaarde is wel dat het project of het probleem duidelijk beschreven en makkelijk toegankelijk is zodat iedereen zich kan voorbereiden, onafhankelijk van de plek waar wordt gewerkt. Geadviseerd wordt om deze sessies zoveel mogelijk fysiek uit te voeren, vanwege het hogere abstractieniveau en de hoge mate interactie die in deze sessies plaatsvinden.

Introspectie

Naast het inhoudelijke deel is het belangrijk dat het team over zichzelf leert. In dat geval verschuift de blik van het team van buiten naar binnen, ook wel introspectie genoemd. Teamleden delen hun beelden en gedachtes over het team en bespreken de onderlinge samenwerking (wat gaat goed of kan beter). Ook is het belangrijk om vast te stellen waar ieders talenten en interesses liggen zodat daar rekening mee kan worden gehouden. Ook deze sessies vragen om een fysieke bijeenkomst.

Hybride onboarding 

Een laatste punt van teamontwikkeling ligt bij het inwerken (‘onboarden’) van nieuwe collega’s. In de hybride context is werkplekleren moeilijker en wordt het lastiger voor de nieuweling om alle teamleden snel even te spreken, een intern netwerk op te bouwen en te ervaren hoe het team (samen)werkt. Daarom is het van belang om voor onboarding een duidelijk plan te maken. Ook hier kan de leider makkelijk een gatekeeper voor aanstellen (zie tool 3 'Gatekeepers op teamkenmerken').

 

Tip!

  • Teamontwikkeling kost op de korte termijn tijd en geeft pas op langere termijn profijt. Een jaarlijkse ‘heidag’ is meestal niet voldoende. Om er toch voor te zorgen dat teamontwikkeling plaatsvindt is het slim hier concreet tijd voor te reserveren, bijvoorbeeld om daar in de roostering (docenten) en planning (staf) ruimte voor te reserveren. Praktisch vraagt dit om het ruim vooruit plannen van deze sessies, inclusief de ruimte in het gebouw. Dan kunnen teamleden in hun rooster en agenda er rekening mee houden dat zij die dag fysiek aanwezig moeten zijn.