De HAN was een van de eerste hogescholen die actief aan de slag ging met de Banenafspraak (voortvloeiend uit de Participatiewet). Leonie Kersten, al ruim 15 jaar werkzaam bij de HAN, werd begin 2016 benoemd als Projectleider banenafspraak. Zij is nu Beleidsmedewerker HR en heeft de banenafspraak nog steeds als een prominent thema in haar portefeuille. Leonie: "Binnen de Master Management & Innovatie in Maatschappelijke Organisaties die ik volgde, bleek al snel dat mijn centrale thema inclusief werkgeven werd. Tel daar de banenafspraak bij op en het onderwerp van mijn masterthesis was duidelijk. Ik wilde graag onderzoek doen naar de werkzame elementen om inclusief te werkgeven."
Met de juiste ondersteuning zorg je dat mensen in positie komen om ook echt hun talenten te laten zien
Een belangrijke succesfactor voor de duurzame plaatsing van een medewerker uit de doelgroep van de banenafspraak blijkt de juiste ondersteuning te zijn. Leonie: "Dan spreken we over ondersteuning in de meest brede zin van het woord, dus zowel de begeleiding vanuit de organisatie – HR en management – als de begeleiding op de werkvloer in combinatie met externe jobcoaching ." Goede ondersteuning leidt weer tot een andere succesfactor, namelijk empowerment van de doelgroep. Leonie: "Je wilt medewerkers zo ondersteunen, dat ze zelf verantwoordelijk kunnen zijn voor hun eigen ontwikkeling. Met de juiste ondersteuning zorg je dat mensen in positie komen om ook echt hun talenten te laten zien."
We zoomen hier in op de begeleiding op de werkvloer. Op de HAN werken inmiddels maar liefst 55 medewerkers uit de doelgroep. Jaren geleden al, in de beginperiode, werd het belang van goede werkbegeleiding direct duidelijk. Leonie: "Ooit was bij ons een leidinggevende het eerste aanspreekpunt. De nieuwe collega die werd ingewerkt, wilde zich bewijzen en vond het lastig om bepaalde onzekerheden open uit te spreken naar de leidinggevende, die zijn begeleider was. Hij werkte daardoor over zijn eigen kunnen heen. Dat is natuurlijk niet de bedoeling; als werkbegeleider heb je echt een vertrouwensfunctie. We hebben daarom heel bewust een splitsing gemaakt tussen een werkbegeleider/buddy op de afdeling, die los staat van de leidinggevende die de functioneringsgesprekken voert. Er is ook altijd een externe jobcoach beschikbaar die de inhoudelijke kennis van iemands beperking in huis heeft en de connectie heeft met eventuele andere zorgverleners van de medewerker."
Voor een goede begeleiding op de werkvloer is de HARRIE-training, ontwikkeld door CNV Jongeren, wellicht een bekend begrip. De ideale collega die begeleiding geeft aan medewerkers met een extra ondersteuningsbehoefte is Hulpvaardig, Alert, Realistisch, Rustig, Instruerend en Eerlijk. Twee trainingsbijeenkomsten gaan hier nader op in. Leonie: "Jaren geleden hebben wij de HARRIE-training breed uitgerold binnen onze hogeschool. De training is heel waardevol, met name voor het realiseren van draagvlak, en focust op de eerste basisvaardigheden van werkbegeleiders. Op een gegeven moment wilden wij echter meer; we misten de diepgang.’ Ook andere hogescholen liepen hier tegenaan. Reden voor Zestor om samen met de HAN, De Haagse Hogeschool, Hogeschool Rotterdam, Fontys en de Hogeschool van Amsterdam een e-learning voor (interne) werkbegeleiders te ontwikkelen. De totstandkoming hiervan maakte onderdeel uit van het masteronderzoek van Leonie.
Vanuit verschillende hoeken kregen we terug dat de rol van de werkbegeleider duidelijker uitgelegd moest worden. En ook waar die rol eindigt. Daar hebben we dus echt aandacht aan geschonken in de e-learning.
Leonie: "We wilden een gedragen online training ontwikkelen met input vanuit verschillende perspectieven. De e-learning is dan ook samengesteld in co-creatie met diverse professionals van de genoemde hogescholen; projectleiders, (interne) werkbegeleiders, een jobcoach, een psycholoog én mensen uit de doelgroep. Ervaringsdeskundigen dus! De e-learning bestaat uit diverse modules die in eigen tijd en tempo te volgen te zijn. Leonie: ‘Vanuit verschillende hoeken kregen we terug dat de rol van de werkbegeleider duidelijker uitgelegd moest worden. En ook waar die rol eindigt. Daar hebben we dus echt aandacht aan geschonken in de e-learning. Andere vragen waarop je antwoord krijgt, zijn bijvoorbeeld: Hoe ga je je collega inwerken? Hoe identificeer je de begeleidingsbehoefte? Wat zijn de basiskenmerken van verschillende beperkingen? Hoe herken je triggers en signalen? Hoe maak je duidelijke werkafspraken? Hoe geef en ontvang je feedback? Hoe creëer je een inclusieve werksfeer? Waar kun je tegenaan lopen? Hoe ga je dan in gesprek met een participant? Aan de hand van uitleg, filmpjes en podcasts is een heel mooi interactief geheel ontstaan."
De HAN is al volop aan de slag met de e-learning. Leonie: "Via de HR-adviseurs hebben we het management erover geïnformeerd en we hebben de e-learning vermeld in de centrale nieuwsbrief. Negentien bestaande werkbegeleiders die verdieping zochten, meldden zich aan en hebben de training inmiddels al gevolgd. Op dit moment zijn we intervisies aan het opstarten voor de (interne) werkbegeleiders om ze nog meer handvatten mee te geven. Vanuit ons lectoraat HRM wordt een brede learning community opgezet rondom inclusief werkgeven vanuit de banenafspraak."
Een goede begeleiding – in brede zin – van nieuwe collega’s uit de doelgroep is op de HAN belegd bij HR. Leonie: "Alle arbeidsvoorwaarden sluiten aan op de doelgroep. Managers weten vooraf wat er wordt verwacht. We zorgen voor draagvlak en informeren de afdelingen goed. Er worden middelen vrijgemaakt om hen te faciliteren, bijvoorbeeld in het organiseren van begeleiding." Waar dit alles eerst los was ingeregeld vanuit de reguliere HR-ondersteuning, is het nu geïntegreerd als vanzelfsprekend onderdeel in het HR-beleid. Leonie: "Dan ben je echt inclusief bezig; dan is het normaal. En dat is het ook!"
Nog drie tips van Leonie rondom de e-learning:
De Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten maakte gebruik van de pilot. Sally Mometti, Coördinator Participati...
Deze routekaart biedt inzicht in de mogelijke ‘beren op de weg naar participatie', oplossingen daarvoor en hee...
In de wettelijke banenafspraak is afgesproken dat het hbo tussen 2014 en 2024 in totaal 990 extra banen realis...
