Thema

Arbeidsmarkt

Header image
In dit thema schetsen we de actuele stand van zaken en ontwikkelingen op de arbeidsmarkt voor het hbo.

In dit thema

Arbeidsmarktmonitor

Eens in de drie jaar laat Zestor een arbeidsmarktmonitor opstellen die de actuele stand van zaken en ontwikkelingen op de arbeidsmarkt voor hbo-personeel schetst. De analyse is onder meer bedoeld voor het signaleren van arbeidsmarktvraagstukken en -knelpunten. Doelgroep zijn zowel het cao-overleg als de individuele hogescholen.

De monitor biedt antwoord op vragen als:

  • Hoe groot is de in- en uitstroom van personeel in het hbo? Hoe verhoudt zich dat tot andere sectoren?
  • Hoeveel mensen in het hbo werken in deeltijd? Hoeveel mensen hebben twee banen?
  • Hoe is de leeftijdsopbouw van het zittend personeel? Welk deel van het personeel is docent? Welk deel van de docenten heeft een masteropleiding afgerond? 

De eerstvolgende Arbeidsmarktmonitor wordt omstreeks september 2023 opgeleverd.

 

Mobiliteit in het hbo

Wat drijft medewerkers in het hbo om mobiel te zijn in het werk en welke belemmeringen ervaren zij daarbij? Om hier inzicht in te krijgen, heeft MOOZ in opdracht van Zestor onderzoek gedaan bij vier hogescholen. Hierbij is informatie verzameld over de drijfveren van medewerkers ten aanzien van mobiliteit* en de belemmeringen die zij daarbij ervaren. Lees de belangrijkste uitkomsten van het onderzoek in dit rapport:

* Voor de meest recente mobiliteitscijfers, zie de Arbeidsmarktmonitor 2020 (vanaf blz. 57)

Begeleiding startende docenten

Een erkend knelpunt in het hbo is de hoge uitstroom onder startende docenten. Enkele jaren na afronding van ‘Missie Vliegende Start’, heeft Zestor op verzoek van sociale partners een onderzoek verricht naar de begeleiding van startende docenten in het hbo. Dit verzoek is ook opgenomen in de preambule van de cao-hbo 2021-2022. Doel van het onderzoek was beter zicht te krijgen op:

  • de uitstroom en vertrekredenen van startende docenten
  • de begeleiding die hogescholen bieden aan startende docenten
  • de succesfactoren en valkuilen bij de uitvoering van inductieprogramma’s

Download de publicatie

Flexibele arbeid in het hbo

Iedere hogeschool maakt naast vaste contracten gebruik van flexibele contractvormen. In de cao-hbo is afgesproken om de omvang van de flexibele arbeid in het hbo terug te dringen. Zestor monitort of de doelstelling uit de cao wordt behaald door regelmatig de omvang van flexibele arbeid in het hbo te meten.

  • Sociale partners in het hbo hebben in de cao afgesproken om de omvang van flexibele arbeid in het hbo terug te dringen. In de huidige cao (2018-2020) zijn daartoe enkele artikelen die betrekking hebben op arbeidsovereenkomsten herzien. In de preambule van de cao zijn een aantal principes geformuleerd over gebruik van vaste en tijdelijke arbeidsrelaties. In de begroting van alle hogescholen wordt vermeld welk percentage flexibiliteit nodig is en van welke contractvormen (tijdelijk, uitzendarbeid, ZZP) gebruik wordt gemaakt. Hierin heeft de personeelsgeleding van de medezeggenschap een rol gekregen.

Flexibele arbeid opnieuw gemeten

Zestor heeft op verzoek van cao-partijen de omvang van de flexibele arbeid in het hbo opnieuw in kaart gebracht. Het laatste rapport geeft aan hoe de flexibele arbeid zich tussen 2017 en 2021 heeft ontwikkeld.

In de rapportage worden de zogenaamde D-3 en D-4 contracten in beeld gebracht. Dit betreft de tijdelijke contracten met uitzicht op een vast contract (artikel D3 van de cao) en de overige tijdelijke contracten (artikel D4 van de cao). Naast D-3 en D-4 contracten zijn de contractvormen D-5 en D-6 (dit jaar voor het eerst) meegenomen in de enquête. Ten slotte wordt de omvang van de externe inhuur door hogescholen in beeld gebracht. 

Eerdere metingen

In 2020 is een soortgelijk onderzoek uitgevoerd, waarin alleen de D-3 en D04 contracten zijn bekeken. In 2013 en 2016 zijn eerdere metingen uitgevoerd van de flexibele arbeid in het hbo. Deze rapportages hadden gedeeltelijk andere onderzoeksvragen of uitsplitsingen. Zo is in 2016 gemeten hoeveel medewerkers extra uren draaien naast hun reguliere arbeidsovereenkomst (via een apart contract zoals bedoeld in artikel D6 uit de cao).

Meer of minder werken

Zestor verkent in hoeverre de wens aanwezig is bij werknemers in het hbo om meer of minder uren te werken, welke motieven ze daarvoor hebben en onder welke randvoorwaarden zij dit kunnen doen. De opdracht krijgt invulling door middel van een flitspanelonderzoek.

In maart 2023 worden de uitkomsten opgeleverd. Deze bevindingen worden gebruikt voor vervolgprojecten op dit thema.

Meer weten over dit onderwerp?