Tool

Diagnostisch werkdrukinstrument

Knelpunten en oplossingen bij werkdruk in onderwijsteams

Op veel hogescholen is de ervaren werkdruk hoog. Zestor heeft onder andere drie tools in huis om hogescholen te ondersteunen bij de aanpak ervan: de handreiking ‘Aanpak werkdruk in onderwijsteams’, inzicht in de oorzaken en oplossingen via ‘Slimmer organiseren in het hbo’, en de handreiking ‘Werken aan werkdruk bij opleidingsteams in het hbo’. Dit laatste onderdeel van het drieluik is het resultaat van een onderzoek binnen vier pilothogescholen, naar effectief gebruik van de werkdrukmethodiek.

Werken aan werkdruk bij opleidingsteams in het hbo

In het voorjaar van 2021 is binnen vier pilotteams bij vier verschillende
hogescholen onderzocht hoe het gebruik van de werkdrukmethodiek zo effectief mogelijk ingezet kan worden. Ieder team heeft alle fasen van de interventiecyclus doorlopen (diagnose, ontwerp, veranderen/implementeren, evalueren). Gestart is met interviews om de werkdruk in kaart te brengen. Dit mondde uit in een lijst met knelpunten. Vervolgens zijn een aantal knelpunten gekozen waar het team mee aan de slag is gegaan. Samen met het team is per knelpunt gezocht naar achterliggende oorzaken, zijn oplossingsmaatregelen ontworpen en zijn bijbehorende interventies uitgevoerd. Het proces is door de onderzoekers continu gemonitord en geëvalueerd. De bevindingen lees je terug in dit rapport.

Aanpak werkdruk in onderwijsteams

Door het lectoraat Organisatieontwerp en -verandering van de Hanzehogeschool is een werkdrukinstrument ontwikkeld, oorspronkelijk voor de zorgsector. Dit richt zich op het inventariseren van regelproblemen, regelmogelijkheden en knelpunten van individuele werknemers en van teams. In opdracht van Zestor heeft het lectoraat in 2016 het instrument hbo-specifiek gemaakt. Het resultaat is de handreiking ‘Aanpak werkdruk in onderwijsteams, diagnostisch werkdrukinstrument’.

Slimmer organiseren in het hbo

Binnen drie pilotteams bij drie verschillende hogescholen (Hogeschool Rotterdam, Stenden en Hogeschool Utrecht) is het instrument in 2018 met succes uitgeprobeerd. In de publicatie 'Slimmer organiseren in het hbo' worden de meest voorkomende knelpunten geïnventariseerd, die naar boven komen bij de inzet van het diagnostisch instrument. Steeds wordt aangegeven welke oplossingsmaatregelen de opleidingen voor deze knelpunten hebben getroffen, overwegen te gaan treffen of zouden kunnen treffen op het gebied van ‘slimmer organiseren’ ter voorkoming van werkdruk.  

Ontwikkelaars

Het instrument is ontwikkeld door het lectoraat Organisatieontwerp en -verandering van de Hanzehogeschool Groningen. De pilotteams werden gevolgd door twee onderzoekers: Delano Maccow, senior docent en onderzoeker en Rechiena Nijenkamp, onderzoeker en hogeschooldocent HRM.