Menu Sluit

Week van het team

4 november t/m 8 november 2024

Header image
De Week van het Team stond bol van inspirerende inzichten en waardevolle interacties, gericht op werken en leren in teams in het hbo. Met vijf goed verzorgde online sessies en een reeks ondersteunende podcasts en video werd het belang van teamontwikkeling op een interactieve manier belicht. De enthousiaste reacties van de deelnemers lieten zien dat samenwerken en teamleren belangrijke onderwerpen zijn binnen het hbo. Voor Zestor legde het een basis voor een toekomstig kennisnetwerk en vervolgactiviteiten op dit thema voor het komende jaar.

Meer informatie

Terugblik en presentaties sessies

Maandag 4 november - Samen leren in het hbo

Sessieleiders: Anne-Marie Kuijpers (teamcoach Fontys), La'shan Lewis (projectcoördinator Kenniscentrum Leren en Innoveren HU), Patricia Brouwer (associate lector Fontys) en Marian Thunnissen (lector Fontys)

De week begon met een sessie waarin werd besproken hoe docententeams hun professionaliseringsbehoeften in kaart kunnen brengen. Het gesprek ging onder andere over het spanningsveld tussen strategie en autonomie en het belang van ruimte voor teams om hun leermogelijkheden zelf vorm te geven. Gedragsverandering vraagt ondersteuning vanuit leidinggevende. Die zal een voorbeeldrol moeten kunnen spelen. Het vraagt ook bijpassend HR-beleid. Wat ook kan helpen is boundary crossing; kijken naar wat in andere teams gebeurt. Hoewel het structureren van een langetermijnvisie uitdagend kan zijn, werd duidelijk dat strategische veranderingen betekenis moeten krijgen binnen teams.

Links:

Dinsdag 5 november - Stuurkracht van teams

Sessieleiders: Lydia Schaap (senior onderzoeker), Remco Coppoolse (associate lector), lectoraat Organiseren van Verandering in Onderwijs HU en Myrte Legemaate (adviseur Samenveranderingcreëren en promovendus Kwaliteitscultuur hbo) 

Een verzameling goede docenten resulteert niet automatisch in een goede opleiding: het hoger onderwijs vraagt om teamwerk. In deze sessie werd de focus gelegd op het vergroten van de stuurkracht van teams. Goed in teams kunnen werken stelt condities aan zowel het team zelf als aan de organisatiecontext. Belangrijk is het begrip van psychologisch eigenaarschap en het verschil tussen individueel en collectief leiderschap. De sessie liet zien dat een gedeelde visie niet altijd vanzelfsprekend is en dat helderheid over gezamenlijke doelen essentieel is. Ook werd het belang van duidelijke kaders onderstreept, om te voorkomen dat teams stil blijven staan in hun ontwikkeling. Verschillende hogescholen, zoals de HAN en Saxion, deelden hun ervaringen met teamontwikkeling, wat tot inspiratie leidde bij de deelnemers.

Link:

Woensdag 6 november - Condities teamwerk

Sessieleider: Peter Horsselenberg (actieonderzoeker lectoraat Samenwerkende Professionals Hogeschool van Amsterdam)

De sessie van woensdag legde de basisvoorwaarden voor succesvol teamwerk bloot. Teamwerk vereist duidelijke onderlinge spelregels en een helder gezamenlijk doel, iets wat niet altijd vanzelfsprekend is door de fluïde aard van teams. Handelingsverlegenheid, het niet kunnen handelen ondanks de wil daartoe, blijkt een veelvoorkomende uitdaging. Aan de hand van het kijkkader teamleren (Samen Leren, Zestor 2024) hebben deelnemers tijdens de sessie gekeken naar de bevorderende condities voor teamleren die zij herkennen binnen hun hogescholen. Vanuit de deelnemers werd duidelijk dat er op veel hogescholen flink wordt gewerkt aan het verbeteren van teamwerk. Zo wordt bij sommige hogescholen de PE-cyclus georganiseerd op teamniveau. Dit bevordert de samenwerking en de gezamenlijke ontwikkeling. Ook zijn er binnen hogescholen steeds meer interne teamcoaches en organisatiecoaches, die helpen om teams effectief te laten functioneren en samen te werken. Er is steeds meer bewustwording en momentum rondom dit thema: hogescholen zijn actief bezig met het verbeteren van teamdynamieken, of hebben de intentie om hier in de toekomst stevig op in te zetten.

Links:

Donderdag 7 november - In teamdialoog

Sessieleider: Jolanda Alkemade (HRD-adviseur) en Sander Rijksbaron (opleidingsmanager HRM en MO-track) Haagse Hogeschool

Jolanda en Sander presenteerden op donderdag de InDialoogmethode. Een methode die teams helpt om zelf storingen op te lossen en het werkklimaat te verbeteren. Deze aanpak is niet alleen effectief voor teams die verbeteringen nodig hebben, maar juist ook waardevol voor goed functionerende teams. Door vooraf te peilen en samen te reflecteren, worden problemen aangepakt en wordt de teamcohesie versterkt. Bij de Haagse Hogeschool, waar Jolanda en Sander betrokken waren bij de pilot, zijn de ervaringen positief. Vooral omdat de methode goed is afgestemd op de wensen en mogelijkheden binnen de organisatie. Eén van de werkzame elementen daarbij was om leidinggevenden die bezig gingen met de methode niet alleen een voorbereidende training, maar ook intervisie aan te bieden. De gestructureerde opzet van de dialoog bleek een sleutel tot succes voor veel deelnemers. 

Links:

Vrijdag 8 november – Teamgericht werken aan werkdruk

Sessieleider: Delano Maccow (senior docent en onderzoeker Hanzehogeschool)

Delano sloot de week af met een praktische sessie over het diagnostische werkdrukinstrument. Het gepresenteerde werkdrukinstrument is een effectief middel om knelpunten te diagnosticeren en structureel aan te pakken. Deelnemers leerden hoe je het instrument effectief inzet binnen je team door verstoringen en regelmogelijkheden te inventariseren. De analyse daarvan opent de weg naar oplossingen. Tijdens een interactieve discussie werd het belang van veiligheid benadrukt bij het bespreken van werkdrukverstoringen binnen het netwerk van betrokkenen. Er werd ook ingegaan op het verdelen van uren binnen een team. Dit kan voordelen hebben, maar vereist een volwassen team met een duidelijke gezamenlijke opgave en onderlinge afhankelijkheid. Daarnaast werd besproken hoe een toename van regels leidt tot meer controle en een vicieuze cirkel van bureaucratisering, waarbij docenten geneigd zijn om buiten de regels om te handelen.

Links:

Podcasts

In de Week van het team lanceerden we ook een driedelige podcastserie. Samen met onderzoekers, docenten en leidinggevenden van hogescholen verkennen we de verschuiving van individueel naar teamgericht werken, de uitdagingen die hiermee gepaard gaan en de voordelen die het oplevert voor zowel teams als voor het onderwijs. In deze podcasts worden verschillende aspecten belicht, zoals leiderschap, samenwerken en -leren en essentiële randvoorwaarden voor succesvol teamwerk.
  • Een podcast over condities voor succesvol teamwerk in het hbo
    “In hoeveel teams werk jij eigenlijk? En wees eerlijk: draag je écht iets bij in elke vergadering, of ben je er gewoon?

    In deze aflevering gaat host Simone Guljé in gesprek met Karin Derksen en Daniël van Middelkoop, experts op het gebied van teamontwikkeling in het hbo. Zij gaan in op de voorwaarden die essentieel zijn voor effectief teamwerk in het hbo. Ontdek wat de misvattingen zijn rond teams en waarom deze vaak niet voldoen aan verwachtingen.

  • Over waarom samenwerken in teams onmisbaar is in het hbo en welke rol gedeeld leiderschap daarin speelt 
    “Eén leidinggevende met alle antwoorden? Die tijd is voorbij!”

    Teamsucces komt niet vanzelf. In deze podcast gaat host Simone Guljé in gesprek met lector Mieke Koeslag-Kreunen en promovendus Mees Kok over de complexiteit van leiderschap in teams in het hbo. Ze gaan in op de kwaliteiten die een leidinggevende nodig heeft en de kracht van gedeeld leiderschap. Ontdek hoe teams in het hbo effectiever worden wanneer leiderschap niet alleen van de top komt, maar gedeeld wordt door het hele team.

  • Een podcast over het teamgericht klaren van een complexe onderwijsklus
    “Je zit in het onderwijs altijd in een rijdende trein. Tijd nemen met elkaar is de grootste uitdaging. Terwijl de binding met elkaar cruciaal is.”

    In deze aflevering gaat host Simone Guljé in gesprek met docenten Nienke de Looff en Daan Vree en hun leidinggevende Carlijn Hoedemaker over de uitdagingen en successen die zij ervaren bij de start van een nieuwe Associate Degree-opleiding. Wat vraagt het om als team samen te groeien en leren? Hoe kunnen docenten en leidinggevenden samenwerken om hun team sterker te maken en een succesvolle opleiding neer te zetten? Deze aflevering is ongetwijfeld herkenbaar en een must-listen voor iedereen die in een onderwijsteam werkt.

Verwacht praktische tips en concrete inzichten die direct toepasbaar zijn voor iedereen binnen het hbo. Wil je weten hoe jouw team nog beter kan samenwerken en leren? Beluister dan vooral alle drie de afleveringen!

Video

De Haagse Hogeschool is een van de drie hogescholen die InDialoog in de praktijk heeft gebracht: een interventie in drie stappen om binnen teams samen in dialoog oplossingen te bedenken voor problemen en uitdagingen en het handelingsperspectief van het team te vergroten. In deze video gaan betrokkenen van de Haagse Hogeschool met elkaar in gesprek over hun ervaringen met InDialoog. 

Meer weten?